Typisch Brabants….
Weet jij wat een baan is?
Een baan =
- arbeidsovereenkomst/ beroep
- terrein of route voor het opstijgen en landen van vliegtuigen, voor het rijden van trams en treinen : landingsbaan, busbaan
- een weg die een voortbewegend lichaam aflegt, een baan om de aarde
- voor wedstrijden ingericht terrein; racebaan, tennisbaan
- aangelegde weg
- een strook stof
Weet jij wat een baan is in Noord-Brabant?
Het viel mij op dat naast de gebruikelijke aanduidingen als straat, laan, weg ook het woord baan regelmatig in de routebeschrijving van de herfstrit stond.
Baan….ik ben dit in andere provincies nog niet bewust tegengekomen als aanduiding voor een weg. Daarom even een zoektocht op internet….’baan in Brabant’….dat gaf vele vacatures….
In de Encyclopedie van Noord Brabant vond ik het volgende:
BANEN :namen van oude wegen in Brabant, waarvan er later verschillende zijn verhard en waarvan sommige waarschijnlijk nog te maken hebben met het Romeinse wegennet, zoals de Antwerpse baan vanaf Antwerpen over Midden-Brabant; zo liep ook de prehistorische weg over Baarle-Nassau, Alphen, Dongen in noordoostelijke richting; zo liepen er ook prehistorische banen vanuit de omgeving van Tilburg over en door de tegenwoordige Drunense Duinen. Romeinse banen zijn teruggevonden in Esch, Cuyk, de Acht Zaligheden, evenals banen uit de Frankische Tijd.
In 709 liep er al een baan van Tilburg over Riel naar Alphen; in 1006 was er een tol en wisselhuis op een weg onder Vught. De namen van de wegen werden vooral gegeven aan de steden, vanwaar of waarheen ze liepen, zoals Antwerpse baan, Bossche baan, Heusdense baan. Bredasche baan, Graafse baan enz. Tot in het begin van de 19e eeuw waren het op één na onverharde banen. Na 1648 werden deze wegen bewust in slechte staat gehouden uit vrees voor de Spaanse vijand vanuit de Zuidelijke Nederlanden. In het midden van de 18e eeuw werd op initiatief van ’s-Hertogenbosch de eerste steenweg over de oude Bossche baan richting Eindhoven aangelegd. De naam baan leeft nog steeds voort in verschillende (binnen) wegen-namen, zoals de Antwerpse baan, de Loonse baan, de Franse baan en de (Oude)Bossche baan. Bron: Het Land van de Brabanders. 1975.
En juist die onderstreepte info is erg fijn voor ons als Méhari-rijders. Op zondag 13 oktober 2024 tijdens de hult en bult route ( ook even opgezocht= Brabants voor oneffen bijvoorbeeld gezegd van een weg of zandpad) kwamen we heerlijke zandpaden met kuilen en modder tegen.
De Dongense Baan, Tilburgse Baan, Bergse Baan, Heer Baan, Rijsbergsebaan. Echte Méhariwegen.
En mocht je iemand horen vertellen over een hele drukke baan….dan kan dat best betekenen dat er een hele kolonne Méhari’s aan het genieten was in de modder op een baan in Noord Brabant.
En om als geboren Brabantse dit stuk af te sluiten: Houdoe! ( houd je eigen goed)
Dorothé
